ภาพยนตร์อิหร่านโดยผู้กำกับชื่อดังได้ฉายหลังถูกเซ็นเซอร์มา 26 ปี

Posted: 04 Mar 2017 05:09 AM PST  (อ้างอิงจากอีเมล์ข่าว เวบไซท์ประชาไท)

หลังจากถูกแบนมากว่า 26 ปี ภาพยนตร์ ‘The Nights of Zayande-rood’ สะท้อนความสิ้นหวังทางการเมืองหลังยุคปฏิวัติในอิหร่านโดยผู้กำกับมือรางวัลก็ได้ฉายแล้วในที่สุด แต่เป็นการฉายในต่างประเทศ ผู้ทำภาพยนตร์เรื่องนี้คือ โมห์เซน มัคฮ์มัลบัฟ ที่มีชีวิตโชกโชนผ่านทั้งการปฏิวัติต่อต้านอำนาจและกลายเป็นฝ่ายเฝ้ามองประเทศหลังปฏิวัติ


ภาพจาก วิกิพีเดีย

4 มี.ค. 2560 โมห์เซน มัคฮ์มัลบัฟ เป็นหนึ่งในนักทำภาพยนตร์ชาวอิหร่านผู้มีชื่อเสียง ผลงานของเขาได้เข้าฉายในเทศกาลภาพยนตร์เมืองคานส์และเทศกาลภาพยนตร์นานาชาติอื่นๆ หลายเรื่อง แต่หลายเรื่องของเขาก็ถูกแบนในอิหร่าน หนึ่งในนั้นคือเรื่อง The Nights of Zayande-rood ที่ถูกแบนตั้งแต่ 26 ปีที่แล้วแต่ในตอนนี้ The Nights of Zayande-rood ได้ฉายแล้วเป็นครั้งแรกในต่างประเทศ


เรื่อง The Nights of Zayande-rood เป็นเรื่องราวเกี่ยวกับนักมานุษยวิทยาและลูกสาวของเขาในอิหร่านที่มีชีวิตอยู่ผ่านช่วง ก่อน ระหว่าง และหลังปฏิวัติอิสลามในอิหร่านในปี 2522 ภาพยนตร์เรื่องนี้กลายเป็นข้อถกเถียงอย่างมากในอิหร่านหลังจากการผลิตออกมาในปี 2533 ถึงขั้นที่มัคฮ์มัลบัฟถูกขู่ฆ่า

อย่างไรก็ตาม มัคฮ์มัลบัฟผู้ที่ปัจจุบันอยู่ในลอนดอนเปิดเผยว่า เขาสามารถลอบนำภาพยนตร์เรื่องนี้ออกมาจากอิหร่านได้สำเร็จ และมีการจัดฉายในลอนดอนวันที่ 4 มี.ค. เดิมทีแล้วภาพยนตร์เรื่องนี้มีความยาว 100 นาที แต่ถูกกองเซ็นเซอร์ของอิหร่านตัดทิ้งไป 25 นาที โดยไม่ได้รับอนุญาตจากคนทำภาพยนตร์ ก่อนจะได้ฉายในส่วนหนึ่งของงานเทศกาลภาพยนตร์ฟาจร์ในกรุงเตหะรานปี 2533

มัคฮ์มัลบัฟเปิดเผยว่าธีมหลักในภาพยนตร์เรื่องนี้คือ "การฆ่าตัวตาย" ที่ใช้เป็นอุปมาเปรียบเทียบถึงประเทศชาติที่ไร้ความหวัง

"ผมตั้งคำถามกับความหวังของประชาชนที่มีต่อการปฏิวัติ แล้วตัวผมก็ตั้งคำถามกับประชาชนเองด้วย ว่าพวกเขากำลังผลิตซ้ำทรราช" มัคฮ์มัลบัฟกล่าว

มัคฮ์มัลบัฟเกิดในกรุงเตหะรานปี 2500 เมื่ออายุได้ 15 ปี เขาเข้าไปมีส่วนพัวพันกับกลุ่มกบฏติดอาวุธที่ต่อสู้กับโมฮัมหมัด เรซา ปาห์ลาวี ชาห์แห่งอิหร่าน เขาเคยถูกสั่งจำคุกเมื่ออายุได้ 17 ปี หลังใช้มีดแทงตำรวจโดยที่เขาถูกสั่งลงโทษประหารชีวิต แต่หลังจากที่เขาจำคุกได้ 5 ปี ก็เกิดการปฏิวัติอิหร่านจนทำให้เขาถูกปล่อยตัวออกมา

อย่างไรก็ตามมัคฮ์มัลบัฟเดินทางออกจากประเทศอิหร่านในปี 2548 หลังจากที่มาห์มูด์ อาห์มาดิเนจาด ชนะการเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดีอิหร่านในสมัยแรก และอาศัยอยู่ที่ปารีสหลังจากเกิดเหตุการณ์ความขัดแย้งในการเลือกตั้งประธานาธิบดีอิหร่านในปี 2552

เว็บไซต์ฐานข้อมูลชีวประวัติของมัคฮ์มัลบัฟระบุว่าหลังจากที่เขาออกจากคุกแล้ว การทำกิจกรรมเพื่อสิทธิมนุษยชนและต่อต้านเผด็จการของเขายังคงดำเนินต่อไปจนถึงทุกวันนี้ ภาพยนตร์ของเขาที่ชื่อ Afghan Alphabet สามารถทำให้อิหร่านเปลี่ยนแปลงกฎหมายเปิดให้การศึกษาแก่ผู้ลี้ภัยชาวอัฟกานิสถานในประเทศ ภาพยนตร์ของเขาอีกเรื่องหนึ่งชื่อ Kandahar (2544) ที่พูดถึงอัฟกานิสถานภายใต้การปกครองของกลุ่มตอลีบันก่อนเหตุการณ์ 9-11 ถูกจัดให้เป็นหนึ่งใน 100 ภาพยนตร์ที่ดีที่สุดในโลก

อย่างไรก็ตามรัฐบาลยุคหลังๆ ของอิหร่านดูจะไม่พอใจมัคฮ์มัลบัฟนัก หลังจากปี 2552 ภาพยนตร์ 40 เรื่องจากครอบครัวของมัคฮ์มัลบัฟถูกสั่งแบนในอิหร่าน และสั่งให้สื่อห้ามพูดถึงชื่อเขาเนื่องจากเขาไปมีส่วนร่วมสนับสนุนขบวนการสีเขียวที่ต่อต้านรัฐบาล ในปี 2556 รัฐบาลอิหร่านยังถอดรางวัลนานาชาติที่ครอบครัวมัคฮ์มัลบัฟได้รับ 120 รางวัลออกจากพิพิธภัณฑ์ภาพยนตร์ในอิหร่านด้วย

นอกจากการฉายในเทศกาลในกรุงเตหะรานครั้งนั้นแล้ว เรื่อง The Nights of Zayande-rood ก็ไม่เคยถูกนำมาฉายต่อสาธารณะอีกเลยและถูกสั่งแบนเมื่อผู้นำสูงสุดของอิหร่านอ้างว่าได้รับชมเรื่องนี้โดยมีการกล่าวหาว่าภาพยนตร์นี้วิพากษ์วิจารณ์ศาสนาอิสลาม ระบอบการเมืองอิหร่าน และการปฏิวัติ รวมทั้งยังไม่เคารพต่อผู้สละชีพให้กับการปฏิวัติและทำให้ประชาชนหมดความหวังเกี่ยวกับการปฏิวัติ

ถึงแม้ว่าจะมีหลายฉากถูกถอดออกไปแต่มัคฮ์มัลบัฟก็บอกว่าเขาแปลกใจที่โครงหลักๆ ของเนื้อเรื่องยังอยู่ เขาเปรียบเทียบว่ามันเหมือนกับ "สิ่งมีชีวิตที่ไม่มีแขนขาแต่ก็ยังหายใจอยู่" เรื่องราวและความหมายในภาพยนตร์ยังไม่สูญหายไปเสียทีเดียว

มัคฮ์มัลบัฟบอกอีกว่าหลังการปฏิวัติประเทศปี 2522 ภาพยนตร์ในอิหร่านก็เฟื่องฟู เนื่องจากมันสามารถสะท้อนชีวิตผู้คนในอิหร่านได้อย่างเสรีกว่าเมื่อเทียบกับสถานีโทรทัศน์ที่ถูกเซ็นเซอร์อย่างเข้มงวด

"ก่อนการปฏิวัติการต่อต้านอำนาจจะกระทำผ่านบทกวี แต่หลังจากปฏิวัติ มันถูกแสดงออกผ่านภาพยนตร์" มัคฮ์มัลบัฟกล่าว



เรียบเรียงจาก

Censored Iranian film to be released after 26 years, The Guardian, 03-02-2017
https://www.theguardian.com/world/2017/mar/03/censored-iranian-film-the-nights-of-zayandeh-rood-to-be-released-after-26-years

ข้อมูลเพิ่มเติมจาก
https://en.wikipedia.org/wiki/Mohsen_Makhmalbaf
http://www.imdb.com/name/nm0538532/bio

แสดงความคิดเห็น

ขับเคลื่อนโดย Blogger.