นักวิชาการชี้ครูให้เด็กอนุบาลใส่ชุดทหาร ขัดอุดมคติทางการศึกษา
ชาญวิทย์ เกษตรศิริ วิพากษ์กรณีจับเด็กอนุบาลแต่งชุดทหารอาจไม่ใช่เรื่องผิดปกติ ถ้าให้เด็กได้แต่งชุดของอาชีพอื่น ๆ เช่น ชุดครู หรือกรรมกรบ้าง ด้านคณบดีคณะสังคมฯ มธ. ชี้ขัดต่ออุดมคติทางการศึกษา
จากกรณีที่โรงเรียนชุมชนดูนสาด ต.ดูนสาด อ.กระนวน จ.ขอนแก่น ให้เด็กนักเรียนอนุบาลแต่งชุดทหารเข้าเรียนทุกวันพฤหัสบดี ซึ่งบุคลากรผู้รับผิดชอบให้สัมภาษณ์ผ่านสื่อว่าเป็นการปลูกฝังให้เด็กมีระเบียบวินัย และสร้างจิตสำนึกที่ดี ผศ.ดร.อนุสรณ์ อุณโณ คณบดีคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ให้สัมภาษณ์บีบีซีไทยว่ารู้สึกเป็นกังวลอย่างยิ่ง เพราะเป็นการปลูกฝังค่านิยมของทหารว่าด้วยการเชื่อฟังโดยดุษณีให้กับเด็ก
ผศ.ดร.อนุสรณ์ ระบุว่า ถ้ามองในทางทฤษฎี การสร้างวินัยหรือความเรียบร้อยผ่านเครื่องแบบนั้น เป็นเทคนิคในการปรับเปลี่ยนเรือนร่างของคนให้ว่านอนสอนง่ายและมีผลิตภาพ ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่ผู้มีอำนาจนำมาใช้จัดระเบียบสังคมอย่างแพร่หลายในศตวรรษที่ 19 เป็นต้นมา ซึ่งสิ่งที่เกิดขึ้นในโรงเรียนชุมชนดูนสาดเป็นเรื่องอันตราย เพราะเป็นการหล่อหลอมให้เด็กคุ้นเคยกับการเชื่อฟังโดยดุษณี ไม่สามารถตั้งคำถามหรือวิพากษ์วิจารณ์กลับได้ ไม่สามารถคิดวิเคราะห์เองได้ และเป็นการปลูกฝังค่านิยมการแก้ปัญหาด้วยการใช้ความรุนแรง ซึ่งเป็นกระบวนการสอนที่ไม่เหมาะสมกับเด็กในวัยที่กำลังเรียนรู้
“คำถามก็คือว่าการศึกษาซึ่งอุดมคติควรจะเป็นการกระตุ้นและสนับสนุนให้บุคคลได้ใช้ศักยภาพและความรู้ของเขาให้กว้างที่สุดเท่าที่จะทำได้ แต่เมื่อเจอกับเทคนิคในการจัดการเรือนร่างเช่นนี้ มันก็ไปขัดกับอุดมคติของการศึกษาโดยปริยาย” ผศ.ดร.อนุสรณ์ กล่าว
ทั้งนี้ ผศ.ดร.อนุสรณ์ ระบุว่า สิ่งที่เกิดขึ้นยังสะท้อนวัฒนธรรมของสังคมไทยที่หล่อหลอมให้เยาวชนคุ้นเคยกับทหารผ่านกิจกรรมสันทนาการหรือกิจกรรมพิเศษ แต่มองว่าในกรณีดังกล่าวถือได้ว่าเพิ่มความเข้มข้นขึ้นอีกระดับหนึ่งโดยดึงเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในการเรียนการสอน ซึ่งอาจเป็นผลสืบเนื่องจากเงื่อนไขเฉพาะของสังคมที่อยู่ภายใต้รัฐบาลทหาร โรงเรียนซึ่งเป็นกลไกเชิงอุดมการณ์ของภาครัฐจึงทำหน้าที่ถ่ายทอดอุดมคติของรัฐบาลให้กับเด็กด้วย
ด้าน ศ.(พิเศษ) ดร.ชาญวิทย์ เกษตรศิริ อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กล่าวกับบีบีซีไทยว่า การใส่ชุดทหารไม่ใช่เป็นเรื่องผิดปกติ แต่ตั้งคำถามว่าเหตุใดจึงให้นักเรียนนำมาใส่ตอนนี้และตั้งคำถามว่าการจับนักเรียนแต่งชุดทหารอาจทำให้มองได้ว่าบุคลากรในโรงเรียนต้องการส่งเสริมทหารผู้มีอำนาจใช่หรือไม่
ดร.ชาญวิทย์กล่าวด้วยว่าถ้าการใส่ชุดทหารทำให้เกิดความมีระเบียบเรียบร้อย เหตุใดจึงไม่คิดจะส่งเสริมให้เกิดความเป็นระเบียบเรียบร้อยด้วยชุดของวิชาชีพอื่นบ้าง เช่นกรรมกร หรือครู
ก่อนหน้านี้ ข่าวสดออนไลน์รายงานว่า โครงการ "ทหารน้อยลูกแม่ฟ้าหลวง" ของโรงเรียนชุมชนดูนสาด มีเด็กนักเรียนเข้าร่วมตั้งแต่ชั้นอนุบาล 1-3 ทั้งหมด 3 ห้องเรียน จำนวน 134 คน ซึ่งได้รับการตอบรับจากเด็กและผู้ปกครองเป็นอย่างดี ตลอดระยะเวลา 4 ปีที่ให้เด็ก ๆ สวมเครื่องแบบทหาร สร้างความสดชื่นให้กับเด็ก ๆ โดยแต่ละคนก็จะอวดชุดซึ่งกันและกัน
หลังเป็นข่าวครึกโครมเมื่อช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (กพฐ.) ได้ให้สัมภาษณ์ถึงกรณีดังกล่าวโดยแสดงความชื่นชมว่ากิจกรรมแต่งชุดทหารนี้ทำให้เห็นว่าโรงเรียนต้องการสร้างให้เด็กในชุมชนเติบโตเป็นเยาวชนและผู้ใหญ่ที่ดีมีคุณภาพ ซึ่งกิจกรรมดำเนินมา 3-4 ปีโดยไม่มีเสียงคัดค้าน ยิ่งแสดงให้เห็นว่าชุมชนและผู้ปกครองเล็งเห็นถึงประโยชน์ที่บุตรหลานจะได้รับ จากการปลูกฝังผ่านกิจกรรมนี้
(ภาพประกอบจากแฟ้มภาพ)
ชาญวิทย์ เกษตรศิริ วิพากษ์กรณีจับเด็กอนุบาลแต่งชุดทหารอาจไม่ใช่เรื่องผิดปกติ ถ้าให้เด็กได้แต่งชุดของอาชีพอื่น ๆ เช่น ชุดครู หรือกรรมกรบ้าง ด้านคณบดีคณะสังคมฯ มธ. ชี้ขัดต่ออุดมคติทางการศึกษา
จากกรณีที่โรงเรียนชุมชนดูนสาด ต.ดูนสาด อ.กระนวน จ.ขอนแก่น ให้เด็กนักเรียนอนุบาลแต่งชุดทหารเข้าเรียนทุกวันพฤหัสบดี ซึ่งบุคลากรผู้รับผิดชอบให้สัมภาษณ์ผ่านสื่อว่าเป็นการปลูกฝังให้เด็กมีระเบียบวินัย และสร้างจิตสำนึกที่ดี ผศ.ดร.อนุสรณ์ อุณโณ คณบดีคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ให้สัมภาษณ์บีบีซีไทยว่ารู้สึกเป็นกังวลอย่างยิ่ง เพราะเป็นการปลูกฝังค่านิยมของทหารว่าด้วยการเชื่อฟังโดยดุษณีให้กับเด็ก
ผศ.ดร.อนุสรณ์ ระบุว่า ถ้ามองในทางทฤษฎี การสร้างวินัยหรือความเรียบร้อยผ่านเครื่องแบบนั้น เป็นเทคนิคในการปรับเปลี่ยนเรือนร่างของคนให้ว่านอนสอนง่ายและมีผลิตภาพ ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่ผู้มีอำนาจนำมาใช้จัดระเบียบสังคมอย่างแพร่หลายในศตวรรษที่ 19 เป็นต้นมา ซึ่งสิ่งที่เกิดขึ้นในโรงเรียนชุมชนดูนสาดเป็นเรื่องอันตราย เพราะเป็นการหล่อหลอมให้เด็กคุ้นเคยกับการเชื่อฟังโดยดุษณี ไม่สามารถตั้งคำถามหรือวิพากษ์วิจารณ์กลับได้ ไม่สามารถคิดวิเคราะห์เองได้ และเป็นการปลูกฝังค่านิยมการแก้ปัญหาด้วยการใช้ความรุนแรง ซึ่งเป็นกระบวนการสอนที่ไม่เหมาะสมกับเด็กในวัยที่กำลังเรียนรู้
“คำถามก็คือว่าการศึกษาซึ่งอุดมคติควรจะเป็นการกระตุ้นและสนับสนุนให้บุคคลได้ใช้ศักยภาพและความรู้ของเขาให้กว้างที่สุดเท่าที่จะทำได้ แต่เมื่อเจอกับเทคนิคในการจัดการเรือนร่างเช่นนี้ มันก็ไปขัดกับอุดมคติของการศึกษาโดยปริยาย” ผศ.ดร.อนุสรณ์ กล่าว
ทั้งนี้ ผศ.ดร.อนุสรณ์ ระบุว่า สิ่งที่เกิดขึ้นยังสะท้อนวัฒนธรรมของสังคมไทยที่หล่อหลอมให้เยาวชนคุ้นเคยกับทหารผ่านกิจกรรมสันทนาการหรือกิจกรรมพิเศษ แต่มองว่าในกรณีดังกล่าวถือได้ว่าเพิ่มความเข้มข้นขึ้นอีกระดับหนึ่งโดยดึงเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในการเรียนการสอน ซึ่งอาจเป็นผลสืบเนื่องจากเงื่อนไขเฉพาะของสังคมที่อยู่ภายใต้รัฐบาลทหาร โรงเรียนซึ่งเป็นกลไกเชิงอุดมการณ์ของภาครัฐจึงทำหน้าที่ถ่ายทอดอุดมคติของรัฐบาลให้กับเด็กด้วย
ด้าน ศ.(พิเศษ) ดร.ชาญวิทย์ เกษตรศิริ อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กล่าวกับบีบีซีไทยว่า การใส่ชุดทหารไม่ใช่เป็นเรื่องผิดปกติ แต่ตั้งคำถามว่าเหตุใดจึงให้นักเรียนนำมาใส่ตอนนี้และตั้งคำถามว่าการจับนักเรียนแต่งชุดทหารอาจทำให้มองได้ว่าบุคลากรในโรงเรียนต้องการส่งเสริมทหารผู้มีอำนาจใช่หรือไม่
ดร.ชาญวิทย์กล่าวด้วยว่าถ้าการใส่ชุดทหารทำให้เกิดความมีระเบียบเรียบร้อย เหตุใดจึงไม่คิดจะส่งเสริมให้เกิดความเป็นระเบียบเรียบร้อยด้วยชุดของวิชาชีพอื่นบ้าง เช่นกรรมกร หรือครู
ก่อนหน้านี้ ข่าวสดออนไลน์รายงานว่า โครงการ "ทหารน้อยลูกแม่ฟ้าหลวง" ของโรงเรียนชุมชนดูนสาด มีเด็กนักเรียนเข้าร่วมตั้งแต่ชั้นอนุบาล 1-3 ทั้งหมด 3 ห้องเรียน จำนวน 134 คน ซึ่งได้รับการตอบรับจากเด็กและผู้ปกครองเป็นอย่างดี ตลอดระยะเวลา 4 ปีที่ให้เด็ก ๆ สวมเครื่องแบบทหาร สร้างความสดชื่นให้กับเด็ก ๆ โดยแต่ละคนก็จะอวดชุดซึ่งกันและกัน
หลังเป็นข่าวครึกโครมเมื่อช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (กพฐ.) ได้ให้สัมภาษณ์ถึงกรณีดังกล่าวโดยแสดงความชื่นชมว่ากิจกรรมแต่งชุดทหารนี้ทำให้เห็นว่าโรงเรียนต้องการสร้างให้เด็กในชุมชนเติบโตเป็นเยาวชนและผู้ใหญ่ที่ดีมีคุณภาพ ซึ่งกิจกรรมดำเนินมา 3-4 ปีโดยไม่มีเสียงคัดค้าน ยิ่งแสดงให้เห็นว่าชุมชนและผู้ปกครองเล็งเห็นถึงประโยชน์ที่บุตรหลานจะได้รับ จากการปลูกฝังผ่านกิจกรรมนี้
(ภาพประกอบจากแฟ้มภาพ)
แสดงความคิดเห็น