Posted: 31 Mar 2018 09:13 AM PDT (อ้างอิงจากอีเมล์ข่าว เว็บไซต์ประชาไท)
HI Marxi
บทคัดย่อ
บทความนี้ต้องการที่จะนำเสนอกระบวนการกลายเป็นเพื่อนเที่ยว โดยการวิเคราะห์เชิงเศรษฐศาสตร์การเมือง เนื่องด้วยความเจริญเติบโตของการค้า เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดพลวัต กลายเป็นพลังขับที่พลิกโฉมระบบเศรษฐกิจและสังคมของโลก การรวมตัวของทุนอุตสาหกรรมกับทุนธนาคารส่งผลให้เกิดทุนการเงินเพื่อสนับสนุนผูกขาดด้านอุตสาหกรรม ด้านเศรษฐกิจทางด้านอื่นๆ การก่อตัวของโครงสร้างเศรษฐกิจเป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงทางการค้า อุสาหกรรม และเกษตรกรรม การพัฒนาเทคโนโลยีทั้งทางเกษตรและอุตสาหกรรมส่งผลให้การผลิตมีผลผลิตส่วนเกินมาก สินค้าการผลิตต่างๆ ยอมมีมากขึ้นเมื่อการพัฒนาของระบบเศรษฐกิจทำให้โลกใบนี้กลายเป็นตลาดเดียวการติดต่อค้าขายก็ทำกันได้ง่ายขึ้น ของที่ไม่ได้เป็นอรรถประโยชน์ต่างๆ ก็เกิดขึ้นมามากมายพร้อมกัน อีกทั้งยังมีการเกิดของธุรกิจหรือกิจกรรมที่สามารถแลกเปลี่ยนให้เป็นเงินตราขึ้นในสังคมไทย
จนทำให้เกิดกระบวนการกลายเป็นสินค้าของผลผลิตและมนุษย์ เป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจการเมืองจากระบบเศรษฐกิจพอยังชีพ ไปสู่ระบบทุนนิยม ซึ่งความสำคัญไม่ได้อยู่ที่เรื่องของการแลกเปลี่ยนผลผลิตเท่านั้น แต่สิ่งสำคัญของระบบทุนนิยมก็คือ การสะสมทุนจากการผลิต ค้าขายสินค้า และบริการที่สร้างรายได้ ดังเช่นการเกิดขึ้นมาของกระบวนการกลายเป็นเพื่อนเที่ยว ที่เป็นการบริการเชิงพาณิชย์ที่เน้นการให้ความสุขเพียงชั่วครั้งชั่วคราว ที่อัตราค่าจ้างอยู่ในระดับที่สุดและยังเป็นงานที่สามารถประกอบอาชีพอื่นร่วมด้วยได้ และบุคคลที่มีความสนใจในอาชีพนี้ก็จะมีอาชีพอื่นประจำอยู่แล้ว เช่น หมอ ดารา ศิลปิน พนักงานธนาคาร หรืออาชีพอื่นๆ จากข้อมูลที่กล่าวมาแล้วข้างต้นก็สะท้อนภาพความเปลี่ยนทางเศรษฐกิจและสังคมได้อย่างชัดที่ต้องการสะสมรายได้ ปัจจุบันเป็นความก้าวหน้าอย่างไม่มั่นคงเพราะการดำเนินการทางเศรษฐกิจเปลี่ยนไป คู่แข่งทางการค้าและสายงานก็มีเพิ่มมากขึ้น จึงทำให้ต้องมีการหางานเพิ่มจากอาชีพหลักที่ตนเองมีอยู่แล้วเพื่อการสะสมทุน
ในปัจจุบันผลผลิตในสังคมแทบทุกชนิดได้ถูกแปรสภาพไปเป็นสินค้าแม้กระทั่งในตัวมนุษย์ เวลาของมนุษย์ รูปร่างหน้าตาก็กลายเป็นสินค้า หลายคนคงยังไม่เคยได้ยินคำว่าเพื่อนเที่ยว แต่เพื่อนเที่ยวเป็นธุรกิจประเภทหนึ่งที่เกิดในระบบทุนนิยม ที่สามารถแลกเปลี่ยนเป็นเงินตราได้จากการซื้อเวลา และรูปร่างหน้าตาในการทำกิจกรรมไปกินร่วมกันกับผู้ซื้อกิจกรรม เช่น การกินข้าว ดูหนัง แม้กระทั่งไปนั่งพูดคุยกันตามร้านต่างๆ กิจกรรมเหล่านี้ได้ถูกแลกมาเป็นเงินตรา
บทนำ
ความเจริญเติบโตของการค้า เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดพลวัต กลายเป็นพลังขับที่พลิกโฉมระบบเศรษฐกิจและสังคมของโลก การรวมตัวของทุนอุตสาหกรรมกับทุนธนาคารส่งผลให้เกิดทุนการเงินเพื่อสนับสนุนผูกขาดด้านอุตสาหกรรม ด้านเศรษฐกิจทางด้านอื่นๆ การก่อตัวของโครงสร้างเศรษฐกิจเป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงทางการค้า อุสาหกรรม และเกษตรกรรม การพัฒนาเทคโนโลยีทั้งทางเกษตรและอุตสาหกรรมส่งผลให้การผลิตมีผลผลิตส่วนเกินมาก สิ้นค้าการผลิตต่างๆ ยอมมีมากขึ้นเมื่อการพัฒนาของระบบเศรษฐกิจทำให้โลกใบนี้กลายเป็นตลาดเดียวการติดต่อค้าขายก็ทำกันได้ง่ายขึ้น ของที่ไม่ได้เป็นอรรถประโยชน์ต่างๆ ก็เกิดขึ้นมามากมายพร้อมกัน อีกทั้งยังมีการเกิดของธุรกิจหรือกิจกรรมที่สามารถแลกเปลี่ยนให้เป็นเงินตราขึ้นในสังคมไทย
ระบบทุนนิยมได้เป็นเปลี่ยนวิถีชีวิตมนุษย์ให้เข้าไปสัมพันธ์กับสิ่งต่างๆ ผ่านระบบตลาด การบริโภคผลผลิต ที่เราต้องการส่วนใหญ่จะได้จากการแลกเปลี่ยนโดยใช้เงินตรา เพียงแต่ในระบบทุนนิยมที่ได้มีการแลกเปลี่ยนเข้ามาครอบงำการดำเนินวิถีชีวิตของผู้คน อิทธิพลของเงินตราที่ขยายตัวจากการค้าได้เข้ามาเปลี่ยนแปลงเงื่อนไขทางเศรษฐกิจการเมืองของสังคม กระบวนการแบ่งงานกันทำให้แปรเปลี่ยนการผลิตเพื่อบริโภคเองเป็นหลักไปสู่การผลิตเพื่อการแลกเปลี่ยน ผลผลิตต่างๆ ในสังคมถูกทำให้กลายเป็นสินค้า การใช้ชีวิตของผู้คนทำให้ผูกผันอยู่กับสินค้า ดังที่ Heilbroner เรียกว่า Commodification of life คนในสังคมจะคุ้นเคยกับการใช้สินค้าหรือบริการในฐานะสิ่งประดิษฐ์ที่ช่วยทำให้เกิดความสุข ในการใช้ชีวิตจนกลายเป็นแบบแผนชีวิตแบบใหม่ 1
กระบวนการกลายเป็นสินค้าของผลผลิตต่างๆ เป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจการเมืองจากระบบเศรษฐกิจพอยังชีพ ไปสู่ระบบทุนนิยม ซึ่งความสำคัญไม่ได้อยู่ที่เรื่องของการแลกเปลี่ยนผลผลิตเท่านั้น แต่สิ่งสำคัญของระบบทุนนิยมก็คือ การสะสมทุนจากการผลิตและค้าขายสินค้า โดยสุภา ศิริมานนท์ (2536) ได้แบ่งลำดับขั้นของการผลิตออกเป็น 3 ขั้นคือ ขั้นที่ 1 ผลิตเพื่อใช้ ขั้นที่ 2 การผลิตเพื่อขายหรือการผลิตเพื่อแลกเปลี่ยนกับผลผลิตอื่นที่ตนไม่ได้ผลิต ขั้นที่ 3 คือการผลิตเพื่อกำไร เราจึงจำเป็นต้องทำความเข้าใจว่ากระบวนการกลายเป็นสินค้า การแลกเปลี่ยนจะต้องเป็นเรื่องของการแสวงหารายได้ซึ่งไปไกลกว่าการแลกเปลี่ยนเพื่อความพอเพียงระหว่างผู้ผลิต เมื่อสังคมส่วนใหญ่เกิดการยอมรับต่อวิถีการผลิตรูปแบบใหม่นี้จึงทำให้เกิดการขยายตัวของสินค้าและชนิดของสินค้ามากขึ้น จนทำให้สินค้าเข้ามามีความสำคัญต่อวิถีเศรษฐกิจของสังคม
ในปัจจุบันผลผลิตในสังคมแทบทุกชนิดได้ถูกแปรสภาพไปเป็นสินค้าแล้วแม้กระทั่งในตัวมนุษย์ เวลาของมนุษย์ รูปร่างหน้าตาก็กลายเป็นสินค้า หลายคนคงยังไม่เคยได้ยินคำว่าเพื่อนเที่ยว แต่เพื่อนเที่ยวเป็นธุรกิจเป็นเภทหนึ่งที่เกิดในระบบทุนนิยม ที่สามารถแลกเปลี่ยนเป็นเงินตราได้จากการซื้อเวลา และรูปร่างหน้าตาในการทำกิจกรรมไปกินร่วมกันกับผู้ซื้อกิจกรรม เช่น การกินข้าว ดูหนัง แม้กระทั่งไปนั่งพูดคุยกันตามร้านต่างๆ กิจกรรมเหล่านี้ได้ถูกแลกมาเป็นเงินตราในจ้างคนที่มีอายุระดับเดียวกัน รูปร่างหน้าตาดีให้เขามาอยู่ในวงการการเที่ยวแบบชั่วครั้งชั่วคราว ระบบทุนนิยมได้ผลิตธุรกิจแบบใหม่โดยที่ใช้ทุนเพียงแค่เวลา กับรูปร่างหน้าตา และกิจกรรมเพื่อผลิตผลผลิตรูปแบบใหม่ออกสู่ตลาด
ปัจจัยการเข้าสู่เพื่อนเที่ยว
ทุกวันนี้สื่อสังคมออนไลน์มีบทบาทในชีวิตประจำวันของผู้คนมากขึ้นเรื่อยๆ ทั้งการรับ-ส่งข้อมูลข่าวสารที่รวดเร็ว การเข้าร่วมเครือข่ายกิจกรรมกับคนคอเดียวกัน รวมถึงบันทึกเรื่องราวและความรู้สึกในช่วงเวลาต่างๆแม้อาชีพเพื่อนเที่ยวอาจจะดูวูบวาบฉาบฉวยไร้ความมั่นคง แต่ปัจจุบันยังมีหนุ่มสาวจำนวนไม่น้อยตบเท้าเข้าวงการดังกล่าวมากมายหลายร้อยหลายพันคน ทั้งคนไฮโซ คนดัง ต่างก็เลือกทำงานนี้ โดยทุกคนต่างหวังที่จะเข้าไปไขว่คว้าเงินตราก้อนโต และเนื่องจากปัจจุบันคนส่วนใหญ่ไม่ว่าจะเป็นเพศอะไรมักรู้สึกว่าตัวเองโดดเดี่ยว รู้สึกเหงา รู้สึกเบื่อเพื่อนน้อย ต้องการหาที่ระบาย และคนส่วนใหญ่ที่มาทำอาชีพนี้ต้องการเงินที่ได้มาแบบสบายๆ เพียงแค่ไปเที่ยวกินข้าว ดื่มเหล้า ดูหนัง ฟังเพลง มันจึงทำให้เกิดอาชีพเพื่อนเที่ยวขึ้นมา ในโลกเป็นสังคมที่มีความกดดันสูง และมีอัตราการฆ่าตัวตายสูงเช่นกัน ผู้คนจึงหันมาพึ่งพาเพื่อนเช่าเพื่อร่วมให้กำลังใจในงานแต่งงาน ร้องไห้ในงานศพ หรือแกล้งเป็นแฟนหลอกๆ เพื่อให้ครอบครัวสบายใจ2
การตัดสินใจที่จะเข้าสู่ตลาดแรงงานหรือจะประกอบอาชีพเป็นเพื่อนเที่ยวก็จะมาจากปัจจัยทางด้านเศรษฐกิจเป็นหลักอย่างเช่น เงินคืองาน งานคือเงิน บันดาลสุข เลยทำให้ เงิน เป็นปัจจัยหลักหลักในการทำให้คนใจอาชีพนั่นๆ การต้องการเงิน เป็นการตอบโจทย์ทางด้านอรรถประโยชน์ของมนุษย์ทุกคน และความอยากได้อยากมีก็เกิดจากการครอบงำทางความคิดในระบบตลาดแบบเสรี ที่เปิดตลาดให้นักลงทุนทั่วโลกเข้ามาตักตวงทรัพยากรในประเทศ อีกทั้งยังเปิดโอกาสให้คนถูกครอบงำทางความคิดว่าถ้าเราใช้ของที่มีแบรนด์ มียี่ห้อจะเป็นคนที่มีหน้ามีตาทางสังคม จะถูกมองว่าสวยและจะถูกเชิดชูจากคนในสังคม ซึ่งความเป็นจริงทั้งหมดคือการครอบงำรูปแบบหนึ่งที่จะทำให้มนุษย์ต้องอยู่มโนคิดแห่งความสวยงามทั้งวัตถุและตัวของมนุษย์เอง แต่แท้จริงแล้วก็ไม่ได้มีปัจจัยทางด้านเศรษฐกิจเพียงอย่างเดียวเท่านั้น ซึ่งมีอาจมีปัจจัยด้านอื่นๆตามมาอีก เช่น
- ปัจจัยทางด้านครอบครัว ครอบครัวเป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่สนับสนุนหรือคัดค้านในการตัดสินใจเข้ามาประกอบอาชีพที่ตนเองสนใจ ครอบครัวเป็นเสมือนสมองอีกส่วนหนึ่งที่อยู่ภายนอกที่จะค่อยทัดทานหรือชี้แนะแนวทางต้องการทำกิจกรรมของมนุษย์ การที่จะมาประกอบอาชีพเพื่อนเที่ยว ผู้ที่จะมาประกอบอาชีพนี้ส่วนใหญ่มีแนวคิดและการตัดสินในส่วนหนึ่งมากครอบครัวเนื่องด้วยต้องการรายได้เพื่อจุนเจือครอบครัว หรือต้องการสะสมทุนในครอบครัว ด้วยเหตุแห่งนี้ครอบครัวจึงเป็นปัจจัยที่สำคัญต่อการเดินทางสู่เพื่อนเที่ยว
- ปัจจัยทางด้านประสบการณ์หลายคนที่ประกอบอาชีพเพื่อนเที่ยวได้เคยทำงานตามร้านเหล้าหรือสถานบันเทิงมาเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งลักษณะของการทำงานจะมีความคล้ายกันกับเพื่อนเที่ยว คือ ต้องคอยเอนเตอร์เทรน ดูแล ลูกค้าผู้มาใช้บริการ หากเราดูแลดีก็มีทิปให้ เมื่อลูกค้าพึงพอใจก็อาจจะเข้าสู่การจ้างเป็นเพื่อนเที่ยว เป็นการรับจ๊อบเพิ่มนอกเวลาจากอาชีพหลักที่ทำอยู่ จึงถือว่าเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ส่งผลให้หลายคนเริ่มหันหน้าเข้าสู่วงการเพื่อนเที่ยว
- ปัจจัยทางด้านสังคมก็ถือเป็นส่วนสำคัญที่ผลักดันให้หลายคนสนใจเข้าสู่การประกอบอาชีพเป็นเพื่อนเที่ยว มีผู้คนจากหลากหลายกลุ่มอาชีพที่เข้ามารับจ้างเป็นเพื่อนเที่ยว ยกตัวอย่างนายแบบคนหนึ่ง เล่าถึงประสบการณ์การก้าวเข้ามาในวงการเพื่อนเที่ยวว่าตนรับงานจ้างเที่ยวมานานกว่า 2 ปี ซึ่งก่อนหน้านี้ตนไม่เคยรู้จักอาชีพเพื่อนเที่ยวมาก่อนเลย จนได้มาเจอเพื่อนนายแบบที่รับงานจ้างกินข้าวเป็นเพื่อน และเอเจนซี่ที่ทำธุรกิจประเภทดังกล่าวได้เข้ามาชักชวน จึงเป็นจุดเริ่มต้นให้เข้ามาในวงการ “รับจ้างเที่ยว”
- ปัจจัยทางด้านค่านิยม ที่ถือว่าในสังคมปัจจุบันมีการแข่งขันกันค่อนข้างสูงของคนในสังคม ที่ต้องการแค่หาเงินเที่ยว หาเงินซื้อของแพงๆไว้ตามเทรนเพื่อนๆ เพื่อที่จะได้ไม่น้อยหน้าและไม่ตกเทรน จึงทำให้หลายๆคนเริ่มหันหน้าเข้าสู่การรับจ้างเป็นเพื่อนเที่ยวในที่สุด
ถึงแม้ว่างานรับจ้างเที่ยว จะดูไม่ดีในสายตาผู้ใหญ่บางคน แต่ก็คงห้ามไม่ได้ในยุคของการแข่งขันเพื่อความอยู่รอดของธุรกิจและการอยู่รอดของชีวิตคน จากปัจจัยที่กล่าวผู้ประกอบอาชีพเพื่อนเที่ยว จำนวนไม่น้อยทุกคนต่างพูดถึงปัจจัยทางด้านเศรษฐกิจเป็นหลัก นี้เป็นตัวแสดงอิทธิพลของเงินในระบบทุนนิยมว่ามันมีอำนาจมาแค่ในต่อคนในสังคม การเปลี่ยนแปลงนำมาซึ่งความทุกข์ที่โรยหน้าด้วยความสุข ทำให้คนต้องดิ้นรนเพื่อสร้างอรรถประโยชน์ให้กับตนเองและคนในครอบครัวความโหดร้ายทางสังคม
กรอบแนวคิดกระบวนการกลายเป็นสินค้า
ภายใต้ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม การแลกเปลี่ยนสินค้าเป็นปรากฏการณ์ที่เห็นได้โดยทั่วไปในโลกของการแลกเปลี่ยน สิ่งของ ที่จะนำมาแลกเปลี่ยนจะต้องมีคุณค่าในการแลกเปลี่ยนอยู่ในมาตรฐานเดียวกัน สำหรับบุคคลทั่วไปมอง “สินค้า” ว่าเป็นวัตถุสิ่งของ ที่ผู้เป็นสินค้ามีสิทธิในการครอบครอง โดยสิ่งของนั้นผู้ผลิต ดำรงอยู่ และกระจายตัวผ่านการแลกเปลี่ยนกับสินค้าหรือเงินตราภายในระบบเศรษฐกิจ โดยปกติสินค้าชิ้นหนึ่งจะมีมูลค้าอยู่อย่างน้อย 2 ประเภท คือคุณค่าในการใช้ (use value) และคุณค่าในการแลกเปลี่ยน (exchange value) นอกเหนือไปจากคุณค่าอื่นๆ เช่นคุณค่าทางจิตใจ (sentimental value), คุณค่าทางศิลปะ (artistic value), หรือการเป็นสิ่งหายาก (scar city) เป็นต้น (ยศ สันตสมบัติ ,2535,93)
ในทางเศรษฐศาสตร์ สินค้าคือวัตถุที่มีมูลค่าทางเศรษฐกิจ ซึ่งก็คือการแลกเปลี่ยนทางเศรษฐกิจ ซึ่งคือการแลกเปลี่ยนทางเศรษฐศาสตร์ทำให้วัตถุเกิดมูลค่าที่เป็นรูปเป็นร่าง และเรียกกันว่า “สินค้า” George Simmel ผู้ริเริ่มนำแนวคิดการตีความมูลค่าทางเศรษฐกิจ กล่าวว่า สินค้านั้นไม่ใช่สิ่งที่เป็นรูปธรรมหรือนามธรรมไปซะทีเดียว แต่สินค้าเป็นสิ่งที่มูลค่าปรากฏออกมา และสินค้าไม่ยากที่จะได้มาเป็นเจ้าของ เพราะมันเป็นสิ่งที่มีมูลค่า แต่เราเรียกสินค้าว่าเป็นสิ่งที่ต้านความอยากได้มาเป็นเจ้าของระยะทางระหว่างความอยากได้ที่แท้จริงกับความอยากได้เพียงเพราะความเพลิดเพลิน เป็นระยะทางที่สามารถหมดความอยากได้หากความอยากนั้นไม่ใช่ความอยากที่แท้จริง ระยะดังกล่าวมีผลกระทบต่อการแลกเปลี่ยนทางเศรษฐกิจ ในเรื่องของมูลค่าของวัตถุที่กำหนดไว้แล้ว เมื่อความต้องการได้ถูกเติมเต็มโดยการลดราคาวัตถุอื่นๆ ที่มุ่งประเด็นไปที่ความต้องการสินค้าในอีกรูปแบบหนึ่ง การแลกเปลี่ยนของการลดราคาสินค้าเป็นวิธีทางเศรษฐกิจที่มีความเกี่ยวเนื่องกับชีวิตประจำวันในรูปแบบของส่วนประกอบ ไม่ใช่แค่เพียงการแลกเปลี่ยนมูลค่าสินค้า แต่เป็นเรื่องภายในการแลกเปลี่ยนมูลค้าสินค้า Simmel มองว่ามูลค่าของเศรษฐกิจเป็นเรื่องที่ถูกแจกแจงโดยการแลกเปลี่ยนของการลดราคาสินค้า และการแลกเปลี่ยนทั้งหมดจะกระทำโดยลักษณะของผู้ซื้อและผู้ขาย3
งานศึกษาชิ้นนี้ที่สามารถยืนยันว่าสินค้าในทางเศรษฐศาสตร์ไม่จำเป็นต้องเป็น รูปธรรมคือ การศึกษาเรื่อง การสร้างอัตลักษณ์และการต่อรองด้านความสัมพันธ์ระหว่าง ผู้หญิงกับลูกค้าในบาร์เต้นระบำเปลือยของ Katharine Frank (1998) พบว่าสิ่งที่ถูกสาวนักระบำเปลือยทำให้กลายเป็นสิ้นค้าประกอบด้วย ร่างกาย อัตลักษณ์ และรูปแบบของความสนิทสนม (intimacy) ตัวอย่างเช่น พวกเธอใช้ชื่อปลอมบนเวทีเต้น และจะบอกชื่อจริงแก่ลูกค้าเมื่อเริ่มพูดคุยและมีความสนิทสนมมากขึ้น การเปิดเผยเรื่องราวทีละน้อยเป็นยุทธวิธีที่สร้างความสนิทสนมและทำให้ลูกค้าเกิดความไว้วางใจในตัวของพวกเธอมากขึ้น การเป็นสินค้าไม่จำเป็นที่จะต้องมีรูปร่างที่แน่นนอนตายตัว สำหรับสาวนักระบำเปลือยแล้วร่างกาย การแสดงออก รวมถึงความสนิทสนมที่ถูกสร้างขึ้นล้วนเป็นสิ่งที่เสนิขายให้แก่ลูกค้าทั้งสิ้น
จากกรอบแนวคิดที่ผสมกันกับการกลายเป็นสินค้า ผนวกเข้าระบบทุนนิยมในปัจจุบันสะท้อนภาพความคิดของมูลค่าสินค้า ที่เป็นนามธรรม ได้เกิดขึ้นแล้วในยุคสมัยใหม่ จากทุนนิยมเดิมที่ใช้วัตถุหรือสิ่งของในการแลกเปลี่ยนและการผลิต แต่ในปัจจุบันนี้ไม่จำเป็นต้องเป็นสิ่งของก็สามารถแลกเปลี่ยนเป็นมูลค่าได้ เพียงแค่ใช้เวลา และความสามารถในการพูดคุยเป็นเพื่อน
กระบวนการกลายเป็นสินค้าของเงินแลกเพื่อน
กระบวนการกลายเป็นสินค้าของเพื่อนเที่ยวเริ่มตั้งแต่ระบบเศรษฐกิจไทย มีการขยายตัวอย่างกว้างขวาง เมื่อไม่นานมานี้การขยายตัวทางเศรษฐกิจเป็นตัวเริ่มทำให้ประเทศไทยเป็นที่รู้จักกันดีในเรื่องความคิดสร้างสรรค์ นวัตกรรม และการให้บริการที่มีคุณภาพระดับสูง และกำลังจะขับเคลื่อนประเทศไทยให้ก้าวขึ้นสู่การเป็นเศรษฐกิจดิจิทัล และใช้ศักยภาพทางเศรษฐกิจอย่างเต็มขีดความสามารถ ผลักดันแนวคิดที่จะสร้างรายได้และสะสมทุนเพื่อใช้จ่ายในสิ่งที่ตอบสนองความต้องการและอรรถประโยชน์ต่างๆ ในชีวิตกิจกรรมการบริการเพื่อนเที่ยว เป็นกิจกรรมที่ตอบโจทย์ในเรื่องของความเป็นปัจเจกชนของมนุษย์ที่พยายามบีบขับตัวเองออกจากการเป็นมิตรทางสังคมด้วยระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม เพื่อนเที่ยวเป็นอาชีพที่บริการเฉพาะกลุ่มผู้มีฐานะทางเศรษฐกิจค่อนข้างดี เพื่อนฟังแล้วอาจจะคุ้นหูของคำว่า เพื่อน ที่เรารู้จักกันโดยทั่วไปว่าเพื่อนคือคนที่เราสามารถพึ่งพา หรือชวนไปไหนมาไหนก็ได้โดยไม่ต้องใช้เงินเพื่อนซื้อเพื่อนมาเป็นเพื่อน แต่ในยุคปัจจุบันที่โลกของทุนนิยมหมุนเวียนไปทำให้เกิดอาชีพที่เรียกกันว่าเพื่อนเที่ยว อีกทั้งการเข้ามาของทุนนิยมก่อให้เกิดปัญหาความเหลื่อมล้ำอันเนื่องจากความสามารถที่แตกต่างกันในแต่ละบุคคลโดยพื้นฐาน ทำให้ความสามารถในการหารายได้ไม่เท่ากัน ผู้ที่มีความสามารถสูงกว่าจะเป็นผู้ได้เปรียบผู้ที่อ่อนแอกว่าในทางเศรษฐกิจในหลายๆกรณี ราคาหรือกลไกตลาดยังไม่ใช่เครื่องมือที่มีประสิทธิภาพเพียงพอสำหรับการจัดสรรทรัพยากรของระบบเศรษฐกิจ เมื่อสถานการณทางเศรษฐกิจเปลี่ยนแปลงไปทำให้บ่อเกิดของกิจกรรมทางสังคมรูปแบบใหม่ขึ้นมาอีกหลายกิจกรรมทั้งกิจกรรมบริการที่มีลักษณะการทำงาน โดยในปัจจุบันคำว่าเพื่อน สามารถจ้างได้แบบชั่วครั้งชั่วคราว เพื่อซื้อของหรือดูหนัง กินข้าว ฟังเพลง หรือร่วมทำกิจกรรมต่างๆ ภายใต้การจ้างของผู้ว่าจ้าง การแสดงออกทางสังคมต่อเพื่อนเที่ยวก็มีค่อนข้างน้อยเพราะ อาชีพนี้ยังไม่ค่อยเป็นที่รู้จัก และแพร่หลายมากในช่วงที่ซีรีย์เรื่องฮอร์โมนกำลังดัง ในปี 2557-2558 จึงทำให้อาชีพนี้เริ่มเป็นที่รู้จักแต่ก็ยังมีผู้คนกลุ่มใหญ่ที่ยังไม่รู้จักอาชีพอย่างลึกซึ้งเนื่องด้วยอาชีพเพื่อนเที่ยวมีการจำกัดเฉพาะกลุ่มคนที่มีฐานะทางเศรษฐกิจดี ซึ่งลักษณะการทำงานก็จะมีกลุ่มนายหน้าติดต่องาน การเป็นเพื่อนเที่ยวก็จะมีข้อจำกัดในการถูกเนื้อต้องตัว และการค้ากาม เพื่อนเที่ยวจะมีการจ้างเป็นรายชั่วโมงตกอยู่ที่ 3,000-4,000 โดยผู้จ้างจำเป็นที่จะต้องกิจกรรมก็หน้านายที่ติดต่องาน ว่าต้องการให้เพื่อนเดียวทำกิจกรรมอะไรบ้างเช่น กินข้าว ดูหนังหรืออื่นๆ ซึ่งการทำงานก็มีทั้งเหมาเป็นอาทิตย์หรือแค่วันเดียวก็จบไป
ระบบเสรีทางการเกิดขึ้นการเข้ามาของอาชีพเพื่อนเที่ยวก็เกิดขึ้นเช่นด้วยกันเพราะอาชีพเพื่อนเที่ยวสามารถทำเป็นอาชีพเสริมได้ เนื่องจากเป็นงานที่ไม่ตายตัว และไม่มั่นคง แต่ที่มีคนอยากทำเป็นจำนวนมากเพราะมีค่าจ้างที่สุด ค้าจ้างที่สูงมาจากการครอบงำทางสังคมเกี่ยวกับรูปร่างหน้าตา เพราะเพื่อนเที่ยวส่วนใหญ่ไม่ว่าหญิงหรือชาย จะมีรูปร่าง หน้าตาดี และถ้ามีความสามารถอื่นนอกเหนือจากนี้ก็จะสามารถเพิ่มมูลค่าการบริการได้อีกเป็นจำนวนมาก อาชีพเพื่อนเที่ยวเกิดมาพร้อมกับตลาดการค้ารูปแบบใหม่ที่สนับสนุนให้คนทำอะไรก็ได้เพื่อเงินโดยการคำนึงถึงกรอบความคิดและวัฒนธรรมน้อยลงไป
สิ่งมีชีวิตที่เรียกว่า “เพื่อน” ในอดีตจะไม่สามารถซื้อได้ แต่ในปัจจุบันเราต้องหันมาเปลี่ยนทัศนคติกันเสียใหม่ เพราะในปัจจุบันทุนนิยมได้เปลี่ยนกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่เป็นนามธรรมเพิ่มมากขึ้น ที่สามารถสร้างความสุขโดยการหาเพื่อน จากการแลกเปลี่ยนเป็นเงินตราในรูปแบบที่เรียกว่า เพื่อนเที่ยว
ขอบเขตระบบงานเพื่อนเที่ยว ให้บริการมากที่สุดได้แค่ไหน นายณัทกร พงศ์ชวนิศ หรือคุณกร ออแกไนซ์จัดหา หนุ่มสาวรับจ้างเพื่อนเที่ยว กับขอบเขตหน้าที่การบริการของอาชีพเพื่อนเที่ยว โดยอาชีพดังกล่าวเน้นให้บริการความสุขแก่ลูกค้า ในรูปแบบของเพื่อนที่สามารถไปกินข้าว ดูหนัง ฟังเพลง เลือกซื้อของ หรือเป็นกิจกรรมอื่นๆ ตามที่ลูกค้ากำหนด แต่ห้ามเกินเลยไปถึงการมีเพศสัมพันธ์ และไม่แตะเนื้อต้องตัวกันโดยเด็ดขาด ในกรรีที่ลูกค้าจะมีความสัมพันธ์อื่นใดกับเพื่อนเที่ยว ค่อนข้างเป็นไปได้ยากหรือมีโอกาสน้อยมาก เว้นเสียแต่ว่า ลูกค้าจะมีหน้าตาดีมาก จนเพื่อนเที่ยวเผลอใจอยากสานสัมพันธ์ด้วย ซึ่ง ณ จุดๆนี้ การควบคุมก็เป็นไปได้ยาก4
วิธีการรับเพื่อนเที่ยวเข้ามาทำงาน
กระบวนการคัดสมาชิกเข้ามารับงาน “เพื่อนเที่ยว” จะมีการเช็คประวัติบรรดาหนุ่มสาวที่จะเข้ามาเป็นสมาชิก พร้อมนัดหมายเจอตัว เช่นเดียวกันกับการสัมภาษณ์งานทั่วไป ซึ่งสิ่งสำคัญที่สุดของคนที่จะเข้ามาทำอาชีพนี้ได้ ต้องมีรูปร่างหน้าตาที่ดี เวลาพูดจาต้องมีเสน่ห์ชวนฟัง และประวัติการทำงานของหนุ่มสาวคนนั้นๆ ห้ามมีการขายบริการทางเพศมาก่อน บุคคลที่อยากประกอบอาชีพเพื่อนเที่ยว ต้องเข้าใจก่อนว่า การที่ลูกค้าจ้างให้คุณมากินข้างเป็นเพื่อน ไม่ใช่ว่าคุณจะคุยอะไรก็คุยไป แต่สิ่งที่จะทำให้คุณโดดเด่นและแตกต่างนั้น อยู่ที่คาแรกเตอร์ส่วนตัวของคุณ คุณจะสามารถเป็นเพื่อนสร้างความสุข และรับฟังความทุกข์ของลูกค้าได้มากน้อยขนาดไหน เมื่อผ่านกระบวนการคัดตัวแล้ว หนุ่มสาวที่เข้ามาเป็นสมาชิก จะถูกจัดระดับออกเป็น 2 ระดับ โดยคัดจากหน้าตา ชื่อเสียงในสังคม และอาชีพเป็นสำคัญ ซึ่งแบ่งออกได้ ดังนี้ 1.ระดับธรรมดาปกติ คือ เหล่าพริตตี้ และอาชีพทั่วไปของสังคม เช่น เซลส์ขายสินค้า พนักงานธนาคาร นักศึกษา เป็นต้น และ 2. ระดับท็อป คือ ดารา เน็ตไอดอล และเชียร์ลีดเดอร์มหาวิทยาลัย
ลูกค้าที่เข้ามาใช้บริการ
ขณะที่ประเภทของลูกค้าที่เข้ามาจ้างงานนั้น ส่วนใหญ่เป็นกลุ่มลูกค้าที่ค่อนข้างมีฐานะ และเป็นเพศชาย ไล่ตั้งแต่อายุ 17 ปี ไปจนถึงผู้สูงอายุ ซึ่งลูกค้าในกลุ่มอายุน้อยๆ มักจ้างไปเป็นแฟนปลอมๆ กินข้าว ดูหนังทั่วไป เพื่อหาประสบการณ์ในเชิงพูดคุยกับเพศตรงข้าม เนื่องจากไม่เคยมีแฟนมาก่อน ส่วนกลุ่มลูกค้าสูงอายุ มักเป็นกลุ่มคนเกษียณแล้ว แต่ลูกหลานไม่มีเวลาใหญ่
อย่างไรก็ตาม ช่วงอายุระหว่าง 25-35 ปี ถูกจัดให้เป็นลูกค้าที่เข้ามาใช้บริการมากที่สุด เรียงลำดับเพศจากมากไปหาน้อย คือ เพศชาย เกย์ หญิง ขณะที่ลูกค้ากระเป็นหนักที่สุด มีช่วงวัยตั้งแต่ 48-60 ปี เรียงลำดับเพศจากมากไปหาน้อย คือ เพศชาย เกย์ หญิง เป็นต้น ซึ่งในปัจจุบันตลาดเพื่อนเที่ยวได้ขนาดไปที่กลุ่มเพื่อนเที่ยวชายมากขึ้น เนื่องจากกลุ่มลูกค้าที่ต้องการผู้ชายเป็นเพื่อนกินข้าว ดูหนัง หรือเลือกซื้อของ นั้นมีกำลังซื้อสูงมาก โดยเฉลี่ยแล้วมักจะมีการเหมาเป็นรายเดือน หรือบางครั้ง 3 เดือนเป็นต้น
วิธีการชำระเงินในบริการเพื่อนเที่ยว
หากลงลึกถึงธุรกิจจ่ายเงินซื้อเพื่อนชั่วคราวที่ว่านี้ สามารถขยายความได้ว่าธุรกิจเพื่อนเที่ยว หรือรับจ้างกินข้าวนั้น เปิดรับสำหรับลูกค้ากระเป๋าหนักที่มีกำลังทรัพย์พอที่จะจ่ายให้แก่หนุ่มสาวเหล่านี้ โดยเริ่มแรกลูกค้าจะต้องชำระเงินเพื่อขอดูข้อมูล อาทิ รูปร่างหน้าตา ประวัติพอสังเขปของเพื่อนเที่ยว ในสังกัดของออแกไนซ์เจ้าดังกล่าวเสียก่อน เพื่อป้องกันไม่ให้ข้อมูลของผู้ประกอบอาชีพเพื่อนเที่ยวรั่วไหลเกินความจำเป็น ตรงกันข้ามกับการส่งข้อมูลของสมาชิกของโมเดลสิ่ง ซึ่งโมเดลลิ่งจะเน้นไปที่การสร้างกรุ๊ป เพื่อให้ พริตตี้เข้ามาหางานในกรุ๊ป และมีการส่งข้อมูลสมาชิกให้กับลูกค้าก่อน หากลูกค้าโทรไปโมเดลลิ่ง 10 แห่ง ให้ส่งของมูลมาแห่งละ 10 คน เท่ากับว่า 1 วันลูกค้าจะได้ข้อมูลถึง 100 คน ทำให้ฝ่ายโมเดลลิ่งเป็นฝ่ายเสียเปรียบ เพราะข้อมูลรั่วออกไปเกินความจำเป็น รวมทั้งโมเดลลิ่งจะไม่มีการเปิดรับลูกค้าใหม่ แต่จะใช้วิธีดึงมาจากเครือข่ายที่เชื่อมโยงกัน ฉะนั้น โอกาสที่ลูกค้าจะได้เจอสมาชิกหน้าเก่าๆ จึงเป็นไปได้ง่าย
เพราะฉะนั้น ทางออแกไนซ์จะคิดค่าบริการเฉพาะสำหรับการให้ข้อมูลสมาชิกที่ว่างและพร้อมรับงานได้ในช่วง 1 สัปดาห์หรือ 1 เดือน ตามระยะเวลาที่ลูกค้าขอมาเท่านั้น โดยค่าบริการขั้นต่ำ สำหรับการให้ข้อมูลเพื่อนเที่ยว จะอยู่ที่ครั้งละประมาณ 5,000 บาทต่อสัปดาห์ ดูข้อมูลเมมเบอร์ได้ 17 คน ซึ่งรายได้ในส่วนนี้เป็นรายได้หลักของบริษัท5
วิธีปกป้องเพื่อนเที่ยว รักษาชื่อเสียงลูกค้า และการการันตีไม่มีค้าบริการทางเพศ
ทางออแกไนซ์จะมีกระบวรการเช็คประวัติลูกค้าอย่างละเอียด หากลูกค้ามีจุดประสงค์ที่จะเข้ามาในรูปแบบของการสืบค้นข้อมูล หรือเป็นนักข่าวแฝงตัวมา เราสามารถรับรู้ได้ทันที และจะไม่ให้บริการกับบุคคลนั้นๆ และผู้เกี่ยวข้องกับเขาอย่างเด็ดขาด ส่วนอีกประเด็นของ ลูกค้าและเพื่อนเที่ยว จะมั่นใจได้อย่างไรว่างานบริการดังกล่าว จะไม่เข้าข่ายเพศพาณิชย์ ลูกค้าและสมาชิกทุกคนจะถูกตรวจสอบประวัติมาเป็นอย่างดีแล้ว ดังนั้นไม่ว่าจะเป็นฝ่ายลูกค้า หรือเพื่อนเที่ยว ทุกฝ่ายไม่ต้องกังวลว่า ในช่วงของการบริการ ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งอาจถูกหลอกไปทำมิดีมิร้ายหรือก่อนให้เกิดเหตุการณไม่คาดฝัน แม้กระทั่งคนที่อาจเป็นถึงรัฐมนตรี ก็ไม่กล้าเสี่ยงที่จะทำเรื่องไม่ดี คือพูดตรงๆเลยก็ว่าได้ หากคุณคิดจะกินข้าว ก็ควรกินให้ถูกที่ ไม่ใช่นึกจะเอาข้าวไปกินในบ้านของใครก็ได้ เพราะฉะนั้นตอนแรกตกลงกันอย่างไร ลิมิตการทำงานได้แค่ไหนก็แค่นั้น และที่สำคัญคนเหล่านี้ไม่คิดเอาชื่อเสียงตัวเองมาเสี่ยง
แม้อาชีพ “เพื่อนเที่ยว” อาจจะดูวูบวาบฉาบฉวย ไร้ความมั่นคงแต่ปัจจุบันยังมีหนุ่มสาวจำนวนไม่น้อยตบเท้าเข้าวงการดังกล่าวมากมายหลายร้อยหลายพันคนโดยทุกคนต่างหวังที่จะเข้าไปไขว่คว้าเงินตราก้อนโต แต่จะมีใครสักกี่คนที่รู้จักวงการนี้อย่างแท้จริง เพราะคุณอย่าลืมว่าทุกวงการ ทุกสาขาอาชีพมีทั้งดีและเลว
เพื่อนเที่ยวหญิง: เจาะใจเดนตี้ เพื่อนเที่ยวสายแบ๊ว ?
เพื่อเที่ยวที่ใช้นามแฝงว่า “เดนตี้” หุ่นดี ดีกรีนางแบบ เธอคนนี้ประกอบอาชีพเพื่อนเที่ยวมาแล้วกว่า 2 ปี เดนตุถ่ายทอดประสบการณ์จากอาชีพดังกล่าวว่า จุดเริ่มต้นที่ทำให้เดนตี้เข้ามาในวงการเพื่อนเที่ยว เหตุเพราะได้เจอกับชายหนุ่มคนหนึ่งที่ชักชวนเธอให้เธอไปเลือกซื้อของเป็นเพื่อนที่ห้างสรรพสินค้าด้วยกัน โดยมีค่าขนมให้เธอเป็นการตอนแทน มิใช่ให้เธอไปเดินอย่างเปล่าประโยชน์ ซึ่งการเลือกซื้อของครั้งนี้ ชายคนดังกล่าวได้ซื้อสิ่งของต่างๆ ให้เธอ พร้อมกับซื้อของกลับไปฝากแม่ของเธอด้วย “ตั้งแต่นั้นเป้นตนมา หนูรู้สึกว่าการไปเที่ยว และได้เงินเป็นค่าตอบแทน เป็นอาชีพสุจริต ไม่ได้เสียหายแต่อย่างใด หลังจากนั้น หนูได้เข้าไปค้นหาข้อมูลในอินเตอร์เน็ตเกี่ยวกับเพื่อนเที่ยว จนในที่สุดได้เข้ามาทำงานในวงการนี้อย่างจริงๆจังๆ” เดนตี้ สาวสวยวัย 24 ปี พูดถึงที่มาที่ไปของเธอ6
เพื่อนเที่ยวหญิง: ลูกค้าหลากสไตล์ ดูโหงวเฮ้ง เพ่นขนตา ปลอมมีครบ!
เดนตี้ เล่าถึงประสบการณ์ที่ได้พบเจอกับลูกค้าว่า ลูกค้าแต่ละคนมีสเปกที่แตกต่างกันออกไป ไม่ว่าจะเป็นความสูง 170 ซม.ขึ้นไปไม่ดัดฟัน ไม่ต่อผม ไม่ติดขนตาปลอม หรือบางรายชอบแบบธรรมชาติหน้าสด แต่ต้องสดแบบต้องดูดี สิวสักเม็ดต้องไม่มี ผิวต้องดี ทุกอย่างต้องเป๊ะ “ลูกค้าที่มาจ้างส่วนใหญ่จะเป็นผู้บริหารบริษัทดัง โดยลูกค้ากลุ่มนี้จะดูที่โหงวเฮ้งของเราจะชอบตรงที่หน้าเราเป็นเหมือน สามภูเขา เขาบอกว่า ไม่สนใจว่าหน้าตาเป็นอย่างไร แต่โหงวเฮ้งต้องดี”
เพื่อนเที่ยวหญิง: สบาย รายได้ดี? เช็กเรตราคาหน่อย baby หรูหราอลังมาก honey!
เพื่อนเที่ยวมากประสบการณ์ถึงเรตราคาค่าตัวของเธอ เธอตอบพร้อมชูสามนิ้วว่า เรตราคาค่าตัวของเดนตี้ ขั้นต่ำอยู่ที่ 3,500 บาท ต่อการกินข้าว 1 มื้อ หรือประมาณชั่วโมงเดียว แต่ถ้าไปเที่ยวทั้งวัน เช่น ดูหนัง กินข้าว ค่าตัวประมาณ 5,000 บาท ซึ่งในแต่ละเดือนไม่สามารถระบุได้แน่ชัดว่า จะมีงานเพื่อนเที่ยวติดต่อจ้างวานเข้ามากี่วัน แต่สามารถประเมินเป็นตัวเลขกลมๆ ได้คร่าวๆ อยู่ที่ 50,000 บาท หรือบางเดือนอาจเหยียบหลักแสนบาทก็เคยมีมาแล้ว
“ทุกอย่างล้วนขึ้นอยู่กับความเสน่หาของลูกค้า หากลูกค้ากระเป๋าหนัก และเกิดความชื่นชอบในตัวเรามาก ลูกค้าท่านนั้นๆ อาจจะควักทิปเพิ่มให้อีก ซึ่งหนูเคยได้ทิปมากสุด 10,000 บาท และครั้งหนึ่ง เคยมีลูกค้าซื้อกระเป๋า PRADA มูลค่า 70,000 กว่าบาทให้ ไม่พอเท่านี้ เขายังให้เงินค่าตัวเพิ่มอีก 30,000 บาท เบ็ดเสร็จแล้วแสนกว่าบาทในหนึ่งวัน และนี่ถือเป็นยอดสูงสุดที่หนูเคยทำได้มา”
สถานะ ‘เพื่อนเที่ยว’ ต้องระวังใจ อย่าตกหลุมรักลูกค้า!
แน่นอนว่าการทำงานแบบนี้ย่อมต้องเจอคนมากหน้าหลายตา ทีมข่าวฯ ยิงคำถามกับสาวสวยที่นั่งอยู่ตรงหน้าว่า “เคยตกหลุมรักลูกค้าบ้างไหม” เดนตี้ ตอบกลับมาอย่างมั่นใจว่า “ไม่เคยค่ะ แต่เคยรู้สึกแค่ว่า พี่คนนี้น่ารักนิสัยดี อยากไปกินข้าวกับเขาอีก หรือมีพี่คนหนึ่งหล่อมากหน้าเด็ก แต่เขามีครอบครัวแล้ว ซึ่งเราในฐานะเพื่อนเที่ยว ต้องระวังตัวด้วย อย่าไปตกหลุมรักใคร เพราะถ้าเรารู้สึกดี เราก็อาจจะไปกับเขาฟรี พอลูกค้าคนอื่นรู้ เขาจะมองว่า ทำไมทีกับลูกค้าคนนี้ถึงไปฟรี แต่กับเขาต้องเสียเงิน”
นักเล่นหุ้น ผู้บริหาร ไฮโซ รมว. ส.ส.’ ลูกค้าคนดัง หนูเจอจนชิน!
สำหรับลูกค้าของเดนตี้จะมีตั้งแต่อายุ 23-70 ปี โดยลูกค้าที่มีอายุยังน้อย จะจ้างไปเป็นเพื่อนซื้อรองเท้า นาฬิกา ตัดสูท ดูหนัง ส่วนลูกค้าอายุมากๆ หรืออายุราว 70 ปีนั้น จะจ้างไปเป็นเพื่อนกินข้าว ให้เราคอยดูแล หรือจูงมือเวลาเดินไปไหนมาไหน เพราะลูกหลานมักจะไม่ว่างพาไปเดินเล่น “แต่โดยส่วนใหญ่แล้ว ลูกค้าที่เจอจะเป็นกลุ่มคนรวย นักเล่นหุ้น ผู้บริหาร เจ้าของบริษัทใหญ่ๆ ไฮโซ รัฐมนตรีเก่า ส.ส. เราไม่ค่อยตกใจที่เจอคนดัง เพราะเจออยู่ตลอด คือ รถหรูๆ หนูนั่งมาหมดแล้วค่ะ” เธอหัวเราะพร้อมเอามือปิดปาก
ลูกค้าหื่น หวังเคลม เจอแบบนี้ต้องป้องกันอย่างไร?
นางฟ้าที่ต้องทำงานกับผู้ชายหลากนิสัยใจคอ ซึ่งผู้ชายบางคนเมื่อได้อยู่ใกล้ชิดสาวสวย ย่อมอดใจไม่ไหวเป็นแน่ เดนตี้ เปลือยประสบการณ์ให้ทีมข่าวฟังว่า “เคยอยู่ในลิฟต์กับลูกค้าคนหนึ่ง จู่ๆ เขาก็พูดขึ้นมาว่า พี่ขอกอดหน่อยได้ไหม เราก็ไม่ตอบอะไรได้แต่ยิ้มยืนนิ่ง เขาก็ไม่ได้ขยับหรือทำท่าทีว่าจะเข้ามาประชิดตัวเรา เลยรู้สึกโชคดีที่เจอลูกค้ามีมารยาท เหมือนเขาก็อยากกอด แต่ก็เกรงใจเพราะเราไม่พูดอะไร และมีบางคนที่ไปดูหนังด้วยกันพยายามจะแอบจับหน้าอก เราก็ต้องมีสติเอากระเป๋ามาบังไว้ ลูกค้าบางคนชวนไปเที่ยวผับ เราก็ปฏิเสธเพราะปกติเป็นคนไม่ดื่มไม่เที่ยวกลางคืนอยู่แล้ว”
แม้จะเป็นสาวสวยสายแบ๊วอย่างเธอ แต่เธอก็ไม่ประมาท เพราะเธอมีอุปกรณ์ป้องกันตัวที่พกติดตัวไว้ในยามที่ต้องไปทำงาน ซึ่งมีทั้งสเปรย์พริกไทย เครื่องช็อตไฟฟ้า มีดพก และศิลปะการป้องกันตัวที่เคยร่ำเรียนมา อีกทั้งเธอยังปกป้องตัวเองด้วย เสื้อผ้าการแต่งกายที่รัดกุมอยู่เสมอ เธอเล่าว่า “เคยมีลูกค้าบางคนบอกให้เราแต่งตัวแนวน่ารักเซ็กซี่ เราก็จัดให้โดยใส่รองเท้าส้นสูง กางเกงยีนส์ขายาว เสื้อเข้ารูปแต่แขนยาว แต่งหน้าทาปากแดง ม้วนผม เราก็บอกเขาว่า คำว่าเซ็กซี่ไม่ต้องโป๊นี่คะ
เพื่อนเที่ยวชาย: ชนวนเริ่มต้นบริการจ้างเที่ยว
ต่อกันด้วยเพื่อนเที่ยวหนุ่ม วาคิม ชายฉกรรจ์หน้าตาคมเข้มวัย 29 ปี ปัจจุบันประกอบอาชีพพริตตี้ นายแบบ เล่าถึงประสบการณ์การก้าวเข้ามาในวงการเพื่อนเที่ยวอย่างคล่องแคล่วตามสไตล์หนุ่มสังคมว่า วาคิมรับงานจ้างเที่ยวมานานกว่า 2 ปี โดยตลอดระยะเวลา 7 ปี ที่อยู่ในวงการพริตตี้ วาคิมไม่เคยรู้จักอาชีพเพื่อนเที่ยวมาก่อนเลย จนได้มาเจอเพื่อนนายแบบที่รับงานจ้างกินข้าวเป็นเพื่อน และเอเจนซี่ที่ทำธุรกิจประเภทดังกล่าวได้เข้ามาชักชวน จึงเป็นจุดเริ่มต้นให้เข้ามาในวงการ “รับจ้างเที่ยว” เมื่อมีการติดต่อจากทางออแกไนซ์จัดหางานจ้างเที่ยวเข้ามา อันดับแรกทางออแกไนซ์ก็จะแจ้งถึงข้อมูลของลูกค้าเบื้องต้น อาทิ เพศ นิสัยใจคอ และความชื่นชอบ อีกทั้งออแกไนซ์ก็จะแจ้งช่วงเวลาที่ลูกค้าต้องการรับบริการ ซึ่งแจ้งพร้อมกันกับเรตราคาค่าตัวที่ผู้รับจ้างเที่ยวจะได้รับ หากผู้รับจ้างเที่ยวตอบตกลงก็เป็นอันเริ่มงาน7
เพื่อนเที่ยวชาย: งานไม่ชุก! ชายเสียเปรียบหญิง เหตุลูกค้าส่วนใหญ่ชายแท้
“สำหรับงานจ้างเที่ยว ผู้หญิงมักจะได้เปรียบกว่าผู้ชายมาก เพราะลูกค้าส่วนใหญ่จะเป็นผู้ชาย จึงต้องการผู้หญิงไปเป็นเพื่อน ขณะที่ผมใช้เวลาในการทำงานจ้างเที่ยว 2 ปี แต่เคยรับงานเพียงแค่ 6-7 ครั้งเท่านั้น ซึ่งใน 6-7 ครั้งที่รับงาน เคยเจอทั้งลูกค้าที่เป็นผู้หญิง และลูกค้าที่เป็นเกย์ แต่นับว่างานประเภทนี้ไม่ได้มีเข้ามาบ่อยๆ อย่างที่หลายคนคิด” วาคิมเล่าไปตามความจริง
ขณะที่ ความแตกต่างในความต้องการรับบริการระหว่างลูกค้าหญิงและเกย์นั้น ไม่เหมือนกัน วาคิมเปรียบเทียบให้ฟังว่า ลูกค้าหญิงจะต้องการให้ผู้รับจ้างเที่ยวอยู่เป็นเพื่อนตลอด 1 วัน ทำกิจกรรมต่างๆ ร่วมกัน ไม่ว่าจะเป็น กินข้าว ดูหนัง ฟังเพลง ร้องคาราโอเกะ หรือแม้กระทั่ง นั่งฟังสารทุกข์สุกดิบของเธอ ส่วนลูกค้าเกย์มีกิจกรรมเช่นเดียวกับลูกค้าหญิง แต่จะแตกต่างกันตรงที่ลูกค้าเกย์อาจมีสัมผัสเนื้อตัว หรือแตะๆ ตัวเล็กน้อย แต่จะไม่ไปถึงขั้นลวนลาม โดยลูกค้าที่อายุน้อยทีสุดเท่าที่วาคิมเคยเจอ คือ เด็กมัธยมปลายชาย ส่วนลูกค้าที่อายุมากที่สุดเป็นเพศหญิง อายุเหยียบ 40 ปี
เพื่อนเที่ยวชาย: เปิดอัตราค่าจ้างเพื่อนเที่ยวชาย
“เรตราคาที่ผมรับอยู่ที่ 4,000-5,000 บาท หรือลูกค้าบางรายยอมจ่ายมากกว่า 10,000 บาท ซึ่งตรงนี้ผมก็ยินดีรับ ซึ่งเรตราคาก็จะขึ้นอยู่กับออแกไนซ์ หรือผู้จัดหางานเป็นองค์ประกอบร่วมด้วย ส่วนเรตราคานี้จะต้องทำงานกี่ชั่วโมงนั้น จะขึ้นอยู่กับฝ่ายลูกค้า เพราะลูกค้าบางคนต้องการให้ไปเป็นเพื่อนกินข้าว 1 มื้อ หรือบางรายนัดกินข้าวตอนบ่าย แล้วต่อด้วยร้องคาราโอเกะตอนหัวค่ำ” วาคิม นายแบบหนุ่มวัย 29 ปีเปิดอกเล่าอย่างเปิดเผย8
วาคิม ได้ยกตัวอย่างประสบการณ์รับจ้างเพื่อนเที่ยวให้ทีมข่าวฟังอย่างอารมณ์ดีอีกว่า ครั้งหนึ่งวาคิมเคยรับงานวันเกิดลูกค้าท่านหนึ่ง ซึ่งทางลูกค้าได้ว่าจ้างเพื่อนเที่ยวไปหลายราย เพื่อให้เพื่อนเที่ยวไปรับหน้าที่สร้างความสุขเฮฮา และร้องเพลงให้แก่เจ้าของวันเกิดและแขกในงาน ซึ่งในงานดังกล่าว ทางลูกค้าชื่นชอบการบริการของเพื่อนเที่ยวที่ไปในครั้งนั้นอย่างมาก จึงตบรางวัลให้เป็นจำนวนเงินค่อนข้างสูง โดยมากถึง 6,000 บาทต่อคน
เพื่อนเที่ยวชาย: หน้าตา ฉาบฉวย ไร้มั่นคง! มองอนาคตเพื่อนเที่ยว
ทีมข่าวถามวาคิม ถึงความมั่นคงในอาชีพเพื่อนเที่ยว อาชีพที่ต้องใช้หน้าตาและอายุในการทำมาหากิน เขาตอบสวนมาในทันทีว่า “อาชีพนี้ไม่มีอะไรที่มั่นคง ไม่มีอะไรที่มั่นคง ไม่มีอะไรที่ยั่งยืน เพราะมีเด็กรุ่นใหม่ที่มีความสามารถ และหน้าตาดีเข้ามาแทนที่เรามากขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งลูกค้าก็ต้องการเด็กใหม่ๆ ที่อายุยังน้อยๆ เข้ามาบริการ โดยผมวางแผนอนาคตไว้ว่า เมื่อถึงจุดอิ่มตัว ผมจะเปิดธุรกิจเล็กๆ สักอย่างเอาไว้เป็นรายได้” โดยวาคิมยังฝากถึงหนุ่มสาวที่มีความต้องการจะเข้ามาทำงานในวงการเพื่อนเที่ยวว่า อาชีพนี้ไม่ได้ใช้เพียงแค่หน้าตาอย่างที่หลายคนเข้าใจ เพราะอันที่จริงแล้ว คุณไม่จำเป็นต้องมีหน้าตาที่ดีมาก แต่เพียงมีหน้าตาที่พอใช้ ความสามารถค่อนข้างดี มีความรู้ ไหวพริบ บุคลิกภาพที่ดี และรู้จักตรงต่อเวลา ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญ “เพื่อนเที่ยว”
สรุป
กระบวนการกลายเป็นเพื่อนเที่ยวเริ่มมีตั้งแต่ระบบเศรษฐกิจไทย มีการขยายตัวอย่างกว้างขวาง เมื่อไม่นานมานี้การขยายตัวทางเศรษฐกิจเป็นตัวเริ่มทำให้ประเทศไทยเป็นที่รู้จักกันดีในเรื่องความคิดสร้างสรรค์ นวัตกรรม และการให้บริการที่มีคุณภาพระดับสูง และกำลังจะขับเคลื่อนประเทศไทยให้ก้าวขึ้นสู่การเป็นเศรษฐกิจดิจิทัลและใช้ศักยภาพทางเศรษฐกิจอย่างเต็มขีดความสามารถ ผลักดันแนวคิดที่จะสร้างรายได้และสะสมทุนเพื่อใช้จ่ายในสิ่งที่ตอบสนองความต้องการ กิจกรรมการบริการเพื่อนเที่ยว เป็นกิจกรรมที่ตอบโจทย์ของคนสมัยใหม่ เพื่อนเที่ยวเป็นธุรกิจเป็นเภทหนึ่งที่เกิดในระบบทุนนิยม ที่สามารถแลกเปลี่ยนเป็นเงินตราได้จากการซื้อเวลา และรูปร่างหน้าตาในการทำกิจกรรมไปกินร่วมกันกับผู้ซื้อกิจกรรม เช่น การกินข้าว ดูหนัง แม้กระทั่งไปนั่งพูดคุยกันตามร้านต่างๆ กิจกรรมเหล่านี้ได้ถูกแลกมาเป็นเงินตราในจ้างคนที่มีอายุระดับเดียวกัน รูปร่างหน้าตาดีให้เขามาอยู่ในวงการการเที่ยวแบบชั่วครั้งชั่วคราว ระบบทุนนิยมได้ผลิตธุรกิจแบบใหม่โดยที่ใช้ทุนเพียงแค่เวลา กับรูปร่างหน้าตา และกิจกรรมเพื่อผลิตผลผลิตรูปแบบใหม่ออกสู่ตลาด ในปัจจุบันผลผลิตในสังคมแทบทุกชนิดได้ถูกแปรสภาพไปเป็นสินค้าแล้วแม้กระทั่งในตัวมนุษย์ เวลาของมนุษย์ รูปร่างหน้าตาก็กลายเป็นสินค้า และระบบเสรีทางการค้าเกิดขึ้นการเข้ามาของอาชีพเพื่อนเที่ยวก็เกิดขึ้นเช่นด้วยกันเพราะอาชีพเพื่อนเที่ยวสามารถทำเป็นอาชีพเสริมได้ เนื่องจากเป็นงานที่ไม่ตายตัว และไม่มั่นคง แต่ที่มีคนอยากทำเป็นจำนวนมากเพราะมีค่าจ้างที่สุด ค้าจ้างที่สูงมาจากการครอบงำทางสังคมเกี่ยวกับรูปร่างหน้าตา เพราะเพื่อนเที่ยวส่วนใหญ่ไม่ว่าหญิงหรือชาย จะมีรูปร่าง หน้าตาดี และถ้ามีความสามารถอื่นนอกเหนือจากนี้ก็จะสามารถเพิ่มมูลค่าการบริการได้อีกเป็นจำนวนมาก อาชีพเพื่อนเที่ยวเกิดมาพร้อมกับตลาดการค้ารูปแบบใหม่ที่สนับสนุนให้คนทำอะไรก็ได้เพื่อเงินโดยการคำนึงถึงกรอบความคิดและวัฒนธรรมน้อยลงไป
บรรณานุกรม
เกริกเกียรติ พิพัฒน์เสรีธรรม(1981).การเปลี่ยนแปลงทางสังคมเศรษฐกิจการเมืองกับการรวมอำนาจทางเศรษฐกิจโดยเอกชนในประเทศไทย.
เงินแลกเพื่อน. ไทยรัฐออนไลน์ (2558). เข้าถึงข้อมูล 15 มีนาคม 2561 , แหล่งที่มา https://www.thairath.co.th/content/544183
ฉัตรทิพย์ นาถสุภา. ลัทธิเศรษฐกิจการเมือง . กรุงเทพฯ. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย., 2546 : 142 146
ไชยรัตน์ เจริญสินโอฬาร.ความเปราะบางของโลกหลังยุคสงครามเย็น . กรุงเทพฯ.รัฐศาสตร์สาร. 2547 ปีที่ 25ฉบับที่ 2 :30-34
ไชยรัตน์ เจริญสินโอฬาร.ความเปราะบางของโลกหลังยุคสงครามเย็น . กรุงเทพฯ.รัฐศาสตร์สาร. 2547 ปีที่ 25ฉบับที่ 2 :35-40
ณรงค์ เพร็ชประเสริฐ(1981).การขยายตัวของทุนนิยมในประเทศไทยตั้งแต่พ.ศ.2488 ถึงปัจจุบัน
ทรายทิพย์ ธีระเดชพงศ์ . (2553). กระบวนการที่ทำให้วัฒนธรรมกลายเป็นสินค้า : กรณีศึกษามวยไทยผ่านสื่อโทรทัศน์. กรุงเทพมหานคร : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ทวีวัฒน์ ปุณฑริกวิวัฒน์.ทฤษฏีพึ่งพาและเทววิทยาแห่งการปลดปล่อย.กรุงเทพฯ.สำนักพิมพ์มูลนิธิวิถีทรรศน์. 2544 :115-117
ธนชาติ แสงประดับ ธรรมโชติ. (2554). เศรษฐกิจทุนนิยมกับการดูดกลืนทางสังคม
ปิญชาน์ บัวขวัญ , จุรีรัตน์ บัวแก้ว(2558). กระบวนการกลายเป็นเมียฝรั่งภายใต้บริบทสังคมและวัฒนธรรมในพื้นที่อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา. คณะศิลปะศาสตร์. สาขาวิชาพัฒนามนุษย์และสังคม. มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา
ปัญญา เลิศสุขประเสริฐ. (2548). กระบวนการกลายเป็นสินค้าของพิธีกรรมงานศพ. วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต. เศรษฐศาสตร์ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
แฟน(รับจ้าง)ออนไลน์. กรุงเทพธุรกิจ. (2561). เข้าถึงข้อมูล 15 มีนาคม 2561 ,แหล่งที่มา http://www.bangkokbiznews.com/news/detail/698882
มนตรี เจนวิทย์การ(1974). กลุ่มผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจในประเทศไทย.วารสารธรรมศาสตร์
"รับจ้างเที่ยว" อาชีพใหม่ของสาวๆ ผู้หลงแสงสี. มติชนออนไลน์ (2550) เข้าถึงข้อมูล 15 มีนาคม 2561 ,แหล่งที่มา https://www.dek-d.com/lifestyle/5007/
อนุสรณ์ ลิ่มมณี. ทฤษฎีเศรษฐกิจการเมืองยุคปัจจุบัน. กรุงเทพฯ. มหาวิทยาลัยรามคำแหง, 2545 : 132-143
อะมีมะ แซ่จู (2557). กระบวนการกลายเป็นสินค้าของหัตถกรรมฝีมือชาติพันธุ์ลีซู. ศิลปะ ศาสตร์มหาบัณฑิต. สาขาวิชาชาติพันธุ์สัมพันธ์และการพัฒนา. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
Annette Fuentes and Barbara Ehrenreich. Women in the Global Factory (Boston: South End Press) , 1987, p 42
Ingram,James C (1974).Economics Change in Thailand,1985-1970.California: Stanford University Press.
Nartsupha, Chatthip and Suthy Prasartset (1981).The Political Economy of Siam,1851-1910.Bangkok : The Social Science
Wallerstein,Immanuel (1974).The Modern World I.California: Academic Press Inc.
Wallerstein,Immanuel (1974).The Modern World III.California: Academic Press Inc.
เชิงอรรถ
1 ธนชาติ แสงประดับ ธรรมโชติ. (2554). เศรษฐกิจทุนนิยมกับการดูดกลืนทางสังคม
2 ธนชาติ แสงประดับ ธรรมโชติ. (2554). เศรษฐกิจทุนนิยมกับการดูดกลืนทางสังคม
3 ทรายทิพย์ ธีระเดชพงศ์ . (2553). กระบวนการที่ทำให้วัฒนธรรมกลายเป็นสินค้า : กรณีศึกษามวยไทยผ่านสื่อโทรทัศน์.
4 ทรายทิพย์ ธีระเดชพงศ์ . (2553). กระบวนการที่ทำให้วัฒนธรรมกลายเป็นสินค้า : กรณีศึกษามวยไทยผ่านสื่อโทรทัศน์.
5 ทรายทิพย์ ธีระเดชพงศ์ . (2553). กระบวนการที่ทำให้วัฒนธรรมกลายเป็นสินค้า : กรณีศึกษามวยไทยผ่านสื่อโทรทัศน์.
6 ไทยรัฐออนไลน์, เงินแลกเพื่อน Ep.2 ลับ ลวง สยิว! เปิดประสบการณ์เพื่อนเที่ยวสุดอึ้ง(online), 4 ธันวาคม 2558.แหล่งที่มา : https://www.thairath.co.th/content/544183
7 ไทยรัฐออนไลน์, เงินแลกเพื่อน Ep.2 ลับ ลวง สยิว! เปิดประสบการณ์เพื่อนเที่ยวสุดอึ้ง(online), 4 ธันวาคม 2558. แหล่งที่มา : https://www.thairath.co.th/content/544183
8 ไทยรัฐออนไลน์, เงินแลกเพื่อน Ep.2 ลับ ลวง สยิว! เปิดประสบการณ์เพื่อนเที่ยวสุดอึ้ง(online), 4 ธันวาคม 2558. แหล่งที่มา : https://www.thairath.co.th/content/544183
แสดงความคิดเห็น