ปล่อยให้แม่น้ำโขงได้เป็นอิสระจากการควบคุมของมนุษย์: ข้อเสนอจากนักอนุรักษ์นก
ผลจากการสังเกตพฤติกรรมนกที่บึงกาฬพบว่า แม้แต่ความเป็นอยู่ของนกก็ได้รับผลกระทบจากระดับน้ำในแม่น้ำโขง
ช่วงน้ำแล้งตั้งแต่หลังเดือนกันยายน ไปจนถึงเดือนมิถุนายนปีถัดมา เป็นฤดูที่นกอพยพมาวางไข่บนชายหาดแม่น้ำโขง บริเวณจังหวัดบึงกาฬ “กลุ่มบึงกาฬรักนก” เคยสำรวจนกบริเวณนี้ พบว่าสามารถจำแนกได้ 47 ชนิด แต่ที่อพยพมาในฤดูนี้เพื่อทำรังและวางไข่บริเวณชายหากแม่น้ำโขง มีอยู่ 2 ชนิด คือ นกแอ่นทุ่งเล็ก (Small Pratincole) และนกหัวโตเล็กขาเหลือง (Little Ringed Plover) ซึ่งสองชนิดนี้จะใช้พื้นที่หาดร่วมกัน โดยเฝ้าระวังร่วมกัน
คุณรัชนีกร บัวโรย แอดมินเฟซบุ๊กเพจ “กลุ่มบึงกาฬรักนก” บอกว่า กลุ่มฯ เป็นการเริ่มต้นของครอบครัวเล็กๆ ที่มีสมาชิกประกอบอาชีพอิสระ นักเขียน และเจ้าหน้าที่เขตห้ามล่าสัตว์ปา ที่ติดตามดูนกและศึกษาพฤติกรรมของนก จากนั้นจึงเริ่มขยับขยายจัดกิจกรรมดูนกให้กับเยาวชนในพื้นที่ แต่ในรอบ 3 ปีที่ผ่านมา ทางกลุ่มตั้งข้อสังเกตว่าการขึ้นลงของน้ำโขงที่ผิดปกติเนื่องจากการระบายน้ำของเขื่อน ส่งผลต่อการทำรังวางไข่ของนกสองชนิดนี้มาก ในฤดูอพยพย้อนหลังไป 3 ปี พบว่าอัตราการรอดของลูกนกไม่น่าจะถึง 60% ของนกทั้งหมดที่ทำรังอยู่ริมชายหาด และจากการสำรวจปีนี้พบว่า นกทำรังน้อยมาก
“อาจเป็นเพราะปีก่อนที่นกอาจจะไม่รอดจากน้ำท่วม และจากการรบกวนของมนุษย์ มันเลยโตมาเป็นนกเต็มวัยในฤดูกาลนี้น้อย นกที่อพยพมาทุกปีคือ แอ่นทุ่งเล็กกับหัวโตเล็กขาเหลือง จะอพยพมาทุกปี นกแอ่นทุ่งที่อพยพมาก็น่าจะประมาณปีละ 300-600 ตัว ส่วนนกหัวโตเล็กขาเหลือง อพยพมาไม่น่าจะถึง 100 ตัว”
คุณรัชนีกรบอกว่าสิ่งที่เป็นผลกระทบต่อการทำรังวางไข่ของนกในหาดแม่น้ำโขงมีอยู่ 3 ส่วนหลักๆ คือการขึ้นลงผิดปกติของระดับน้ำในแม่น้ำโขง อันเนื่องมาจากเขื่อนในแม่น้ำโขง โครงการเขื่อนป้องกันตลิ่งริมแม่น้ำโขง ที่ดำเนินการก่อสร้างหลายระยะ ตามงบประมาณ และการส่งเสริมให้หาดบึงกาฬเป็นแหล่งท่องเที่ยวและจัดกิจกรรมส่งเสริมการท่องเที่ยวกลางหาด นำมาซึ่งปัญหาขยะและการรบกวนนก
สิ่งที่นักอนุรักษ์กลุ่มนี้ทำในช่วงจังหวะน้ำลด คือเก็บขยะพลาสติกและแก้วต่างๆ เพื่อความปลอดภัยและภูมิทัศน์ที่ดีทั้งสำหรับนกและคนไปพร้อมๆ กัน ส่วนเรื่องระดับน้ำนั้น คุณรัชนีกรบอกว่า “แนวทางเดียวที่อยากเสนอหากมีใครรับฟัง คือ ปล่อยให้แม่น้ำโขงได้เป็นอิสระจากการควบคุมของมนุษย์”
แสดงความคิดเห็น